توسعه فردی؛ مفید و آهسته ولی پیوسته+راهنمای 5 مرحله‌ای

توسعه فردی یک فرآیند مادام العمر است. روشی است که افراد می‌توانند مهارت‌ها و توانایی‌های خود را ارزیابی کرده و اهداف زندگی‌شان را، در راستای تحقق و به حداکثر رساندن سطح توانمندی خود، مشخص کنند.

زیما با این نوشته به شما کمک می‌کند تا مهارت‌های لازم، برای تعیین اهداف زندگی‌تان را شناسایی کرده، چشم‌انداز شغلی خود را بهبود دهید، اعتماد به نفس‌تان بهتر شود و در نهایت زندگی رضایت‌بخش‌تر و با کیفیت تری داشته باشید.

 با برنامه‌ریزی درست می‌توانید تصمیمات مرتبط، مثبت و مؤثری را برای زندگی آینده خود اتخاذ کرده و به کمک این برنامه ریزی توانمندسازی شخصی‌تان را ارتقا دهید.

توسعه فردی فرآیندی است که در طی آن یک فرد به طور آگاهانه، سعی میکند خود را در حوزه های مختلف زندگی اش بهبود بدهد. این تلاش آگاهانه برای رشد شخصی از طریق بهبود مهارت‌ها، شایستگی‌ها، استعدادها و دانش شخصی و … اتفاق می افتد.

دیگر مقالات: کنترل استرس و اضطراب

تعریف دیگری از توسعه فردی

توسعه یا همان رشد فردی، فرآیند یادگیری مطالب و مهارت‌های جدید است؛ مهارت‌هایی که به ما کمک می‌کنند شانس موفقیت و دستیابی به اهداف و رویاهایمان را افزایش دهیم.

وقتی روی خودسازی کار می‌کنیم، مهارت‌های اجتماعی، عاطفی و عملی مورد نیاز خود را کسب می‌کنیم تا بتوانیم کاری را که در نظر داریم انجام دهیم.

چرا توسعه فردی مهم است؟

درباره توسعه فردی، فرآیندهای مختلفی وجود دارد. یکی از آن‌ها فرآیند خودشکوفایی آبراهام مزلو است که البته در ایران، به نام مازلو شناخته میشود.

مزلو (1970) معتقد است، همه افراد، نیاز درونی به رشد شخصی دارند که از طریق فرآیندی به نام خودشکوفایی رخ می‌دهد. میزان توانایی افراد برای توسعه فردی،  به برآورده شدن نیازهای خاصی بستگی دارد. این نیازها، سلسله مراتبی را تشکیل می‌دهند. زمانی که یکی از آن‌ها برآورده شد، نوبت به توسعه نیاز در سطح بالاتر می‌رسد.

البته به این نکته توجه داشته باشید، همان‌طورکه در طول زندگی اتفاقات متعدد می‌افتد، سطح نیاز و انگیزه افراد هم ممکن است با گذشت زمان دستخوش تعییر شود.

• در ابتدای این سلسله مراتب، نیازهای فیزیولوژیکی به عنوان اصول اولیه بقا قرار گرفته‌اند. این نیازها شامل غذا، نوشیدنی، رابطه جنسی و خواب هستند.
• دومین نیاز، به تامین ایمنی و امنیت افراد از هر دو لحاظ جسمی و مادی مربوط می‌شود.
• در سطح سوم، نیاز به عشق و تعلق خاطر قرار گرفته است.
• سطح چهارم رفع نیاز، اشاره به عزت نفس دارد. این سطح، بیشترین ارتباط با «خودتوانمندسازی» را دارد.
• سطح پنجم نیاز، مربوط به درک افراد است. این سطح ایده‌های انتزاعی‌ مانند کنجکاوی، جستجوی هدف و درک عمیق‌تر را شامل می‌شود. (ایده یا تفکر انتزاعی به توانایی درک مفاهیم واقعی گفته می‌شود.)
• سطح ششم به نیازهای زیبایی شناختی، تقارن و نظم مربوط می‌شود.
• در انتهای سلسله مراتب مزلو، نیاز به خودشکوفایی قرار گرفته است.

مازلو معتقد است، همه افراد نیاز دارند، خود را شایسته و مستقل ببینند و فضای گسترده‌ای برای رشد داشته باشند.

خودشکوفایی به تمایل افراد برای کشف استعدادهای درونی‌شان اشاره دارد و به عبارت دیگر خودشکوفایی، سطحی از نیاز است تا افراد به عنوان یک انسان منحصر به فرد به تمام توانمندی‌های خود دست پیدا کنند.

برای مزلو، مسیر خودشکوفایی شامل تماس با احساسات، تجربه زندگی کامل، همراه با تمرکز بالا است.

توسعه فردی به چند بخش تقسیم میشود؟

توسعه فردی را میتوان به سه بخش تقسیم کرد:

1. افزایش مهارت

2. شرایط روحی

3. ایجاد عادت

افزایش مهارت

افزایش مهارت عبارت است از توسعه مهارت ها، توانایی ها و شایستگی های شخصی. افزایش مهارت، هم مهارت های اثربخشی بین فردی و هم مهارت های شخصی را در بر می گیرد. مهارت های بین فردی بر روابط و تعامل ما با دیگران متمرکز است. این مهارت شامل نحوه برقراری ارتباط و کار با دیگران و  نحوه رهبری دیگران است. در مقابل، اثربخشی شخصی بر مهارت هایی متمرکز است که می تواند از افراد دیگر و روابط با دیگران، مستقل باشد. اثربخشی فردی شامل مهارت هایی مانند تعیین هدف، حل مسئله، مدیریت زمان و مدیریت استرس است.

شرایط روحی

بهبود مهارتهای ذهنی به ما امکان می دهد از طریق تصویرسازی، تجسم و سایر تکنیک ها، تمرکز مثبتی بر اهداف و مقاصد خود داشته باشیم. همچنین به ما این امکان را می دهد که تصاویر مثبت و احساسی در مورد خود بسازیم تا  عزت نفس و اعتماد به نفس خود را افزایش دهیم. تکنیک های آماده سازی ذهنی شامل آرامش برای کمک به کاهش اضطراب و تنش برای بهبود عملکرد از طریق تمرکز و تمرکز بهتر است.

ایجاد عادت

ایجاد عادت عبارت است از ایجاد آگاهانه یک سری رفتارها یا افکار برای بهبود خودمان. همه ما کمابیش تعریف عادت را میدانیم ولی اجازه دهید یک بار دیگر، آن را مرور کنیم. عادات آن دسته از رفتارها یا تمایلاتی هستند که شما به طور خودکار بدون فکر کردن یا قصد آگاهانه انجام می دهید. عادت‌های ما معمولاً اعمال، واکنش‌ها، تصمیم‌گیری و حتی افکار ما را هدایت می‌کنند. ایجاد عادات مثبت می تواند به شما کمک کند تا زندگی پربارتر و غنی تر داشته باشید.

یک نکته مهم برای شروع فرآیند توسعه فردی

شاید تصور کنید که توسعه فردی با یکی از سه مورد فوق شروع میشود. درصورتی که این تفکر، اشتباه است. فرآیند توسعه فردی با خودآگاهی و خودشناسی آغاز می شود. شما ابتدا باید موقعیت خودتان را پیدا کنید تا بتوانید از آنجا، حرکت رو به جلوی خود را شروع کنید. خودشناسی به شما درک درستی از شخصیت، ارزش‌ها، گرایش‌ها و باورهایتان می‌دهد. همچنین به شما در مورد آنچه می خواهید انجام دهید یا شخصی که می خواهید تبدیل شوید، یک بینش و دید درست میدهد.

بعد از اینکه متوجه شدید که چه کسی هستید و چه ویژگی ها و نیازهایی دارید، با ارزیابی مهارت ها، استعدادها و شایستگی های فعلی خود، میتوانید در جهت بهبود خود، قدم بردارید.

خودارزیابی فرآیند جمع آوری اطلاعات در مورد استعداد، مهارت ها، شایستگی ها و استعدادهای خود و بررسی انتقادی کیفیت عملکرد و توانایی های خود است.

پس از تکمیل یک خود ارزیابی، بهتر می توانید اهداف خود را تعیین کرده و برای آنها برنامه ریزی کنید. خود ارزیابی اطلاعات مورد نیاز برای تدوین یک برنامه توسعه فردی موثر را در اختیار شما قرار می دهد. یک برنامه توسعه شامل ایجاد اهداف یا معیارهایی است که به تعیین مسیری که قصد دنبال کردن آن را دارید کمک می کند. با دانستن اینکه چه مهارت های خاصی را باید توسعه دهید یا روی آن کار کنید، می توانید را بر روی آن مهارت ها متمرکز کنید. با این کار، خودتان را مجبور می کنید که بر کسب دانش تمرکز کنید و منابع خود را سازماندهی کنید، در نتیجه به شما این امکان را می دهید که رفتاری سازمان یافته تر و موثرتر داشته باشید. هرچه موثرتر شوید، می توانید هم توانایی های خود و هم در نهایت عملکرد خود را بهبود ببخشید.

وقتی کارایی و عملکرد شما بهبود یابد، دستاوردهای بیشتری کسب می کنید و اعتماد به نفس شما افزایش می یابد. افزایش اعتماد به نفس منجر به شادی بیشتر و احساس رضایت بیشتر در زندگی می شود و در نهایت باعث میشود به خودشکوفایی رسیده و بتوانید از توانایی های خود، بیشترین استفاده را ببرید.

مراحل کلی توسعه فردی

برای مدیریت توسعه فردی خود باید مراحل زیر را طی کنید.

مشخص کردن چشم انداز توسعه فردی

چشم انداز توسعه فردی، به شما، نشان می‌دهد که برای چند ماه یا چند سال آینده چه اهدافی دارید و کدام بخش از این اهداف برای شما مهم‌تر است.

برنامه‌ریزی برای توسعه فردی

زمانی که اهداف خود را مشخص کردید، باید برای رسیدن به اهداف تعیین شده، برنامه‌ریزی کنید. داشتن برنامه توسعه فردی ضروری نیست، اما وجود آن می‌تواند فرآیند توسعه را دقیق‌تر و واقعی‌تر کند.

شروع فرآیند بهبود

برای شروع توسعه فردی باید از طرق مختلف و مطابق با نیاز خود، یاد بگیرید و پیشرفت کنید. به این نکته توجه داشته باشید، فرآیند یادگیری، در بهبود توسعه فردی شما بسیار موثر بوده و استفاده از سبک‌ها و تکنیک‌های خاص، برای درک و نحوه یادگیری بهتر، بسیار مفید است.

ثبت پیشرفتهای شخصی که در مسیر به دست آورده اید.

یادداشت کردن پیشرفت‌ها، ایده بسیار خوبی است. زیرا با یادداشت کردن به موقع پیشرفت‌های کلیدی خود، در زمان یادگیری، می‌توانید در آینده، درباره موفقیت‌های‌تان، بیشتر تفکر کنید.

نوشتن پیشرفتها، هر چقدر هم که کوچک باشند، میتوانند در فرآیند رشد و پیشرفت شما اثرگذاری زیادی داشته باشند. در حین توسعه یادگیری‌ها، به شما کمک می‌کند تا در آینده مهارت‌های بیشتری بیاموزید و بازتاب مناسبی برای توسعه فردی خود داشته باشید.

بررسی و بازنگری برنامه‌های توسعه فردی

یادگیری یک چرخه است. برای یادگیری مؤثرتر، باید تجربیات گذشته و آموخته‌های خود را در نظر بگیرید. بررسی منظم برنامه‌های توسعه فردی و فعالیت‌هایی که در این زمینه انجام داده‌اید، اطمینان خاطر شما را بالا برده و به شما کمک می‌کند تا از آنچه تا به حال انجام داده‌اید، درس بگیرید.

لازم به ذکر است، فعالیت‌هایی که انجام می‌دهید، شما را به سمت اهداف و چشم‌اندازتان سوق داده و ارتباط نزدیکی با توسعه فردی شما دارد.

در نهایت

توسعه فردی، فرآیندی است که ممکن است برای انجام دادن آن به کمک دیگران نیاز داشته باشید. خواه این دیگران دوستان شما باشند، خواه خانواده یا حتی یک مشاور.  اگر فکر میکنید برای فرآیند توسعه فردی خود، به آموزش نیاز دارید، پکیج آموزشی از پیله تا پروانه، محصولی ازگروه روانشناسی زیماست که میتواند در این مسیر، به شما کمک  کند. برای مطالعه بیشتر درباره این پکیج و خرید آن، روی لینک معرفی و خرید پکیج آموزشی توسعه فردی از پیله تا پروانه کلیک کنید.

منابع

skillsyouneed

berkeleywellbeing