اختلال شخصیت پارانوئید یک بیماری مزمن و فراگیرِ، که با الگوهای مخرب فکر، رفتار و عملکرد مشخص میشن. افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید بیشتر در معرض تجربه افسردگی، سوء مصرف مواد هستن.
پارانویا چیست؟
پارانویا با احساس سوء ظن یا تهدید قریب الوقوع مدام مشخص میشه، اما بدون شواهد معتبر مبنی بر اینکه اتفاق بدی در شرف وقوع هست. اصطلاح “پارانویا” به حالت مداوم از بی اعتمادیِ، غیرمنطقی و بی اساس اشاره داره. پارانویا رو میتونیم به عنوان بی‌اعتمادی عمومی نسبت به مردم، نهادها و حتی دولت‌ها توصیف کنیم.
پارانویای رابطه چیه؟
آیا تلفن همسرت رو در هنگام خواب چک می کنی؟ آیا نگران این هستی که رابطه‌اش با یک همکار بیشتر از چیزیه که به نظر می رسه؟ وقتی بیرونِ باهاش تماس میگیری تا چکش کنی؟ آیا فکر میکنی در مورد مسائل مالی بهت دروغ میگه؟ پارانویای روابط با باور بی‌اساس و پافشاری رو این موضع مشخص میشه که شریک زندگی شما علیه شما عمل میکنه!
علائم اختلال شخصیت پارانوئید
افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید معمولاً علائمی رو تجربه میکنن، که با زندگی روزمره تداخل دارن. به طور کلی افراد مبتلا به به این بیماری، نسبت به دیگران مشکوک هستن. در حالی این بی‌اعتمادی بی‌اساس هست.
بی‌اعتمادی اونها به دیگران ایجاد روابط رو دشوار میکنه و این بیماری در بسیاری از جنبه‌های زندگی از جمله خانه، مدرسه و محل کار دخالت میکنه. افراد مبتلا خودشون رو غیرعادی نمیدونن اما دیگران اونها رو خصمانه و مشکوک می‌بینن.
مشخصه اولیه این بیماری بی‌اعتمادی، بدگمانی مزمن و فراگیر به دیگران هست.
سایر علائم اختلال شخصیت پارانوئید:
- احساس میکنن دیگران به اونها دروغ میگن، فریبشون میدن یا مورد استثمار قرار میگیرن
- باور دارن که دوستان، خانواده و شریک عشقیشون غیرقابل اعتماد و خیانتکار هستن
- در پاسخ به احساس فریب طغیان خشم دارن
- اغلب اونها رو به عنوان سرد، حسود، رازدار و تودار، و جدی توصیف میکنن
- برای جلوگیری از استثمار و تحت تاثیر بودن، کنترل بیش از حد در روابط دارن
- به دنبال معانی پنهان در حرکات و مکالمات هستن
- آرامش داشتن براشون دشوارِ
- اغلب دیدیگاه منفی نسبت به دیگران دارن
- نسبت به انتقاد بیش از حد حساس هستن و واکنش نشون میدن
- احساس میکنن مردم یا مؤسسات برنامه‌های پنهانی دارن
- برای بخشش مردم دچار مشکل هستن
- اعتقاد به تئوری‌های توطئه
علل Paranoid Personality Disorder
علت به وجود اومدن این مشکل مشخص نیست. اما اعتقاد بر این هست که عوامل ژنتیکی و روانی در ایجاد این بیماری نقش دارن. سابقه خانوادگی اسکیزوفرنی رو، یک عامل خطر برای اختلال شخصیت پارانوئید در نظر گرفتند.
تجربه‌های دوران کودکی و تروما هم ممکنه در ایجاد این بیماری نقش داشته باشن.
آیا اسکیزوفرنی و اختلال شخصیت مرزی مشابه اختلال شخصیت پارانوئید هستند؟
هم اسکیزوفرنی و هم اختلال شخصیت مرزی دارای عناصر پارانویا و سوء ظن به دیگران هستن. به همین دلیل، گاهی اوقات تشخیص دقیق این اختلالات دشوار هست.
فکر می کنم پارانوئید هستم، چه کاری انجام بدم؟
احساسات پارانوئید معمولاً مربوط به استرس مزمن، آسیب اخیر یا گذشته، مشکلات در موقعیت‌های اجتماعی یا اعتماد به نفس پایین هست. همه اینها با مشاوره یا درمان قابل درمان هستن. درمانگر شما می‌تواند به شما کمک کند تا بفهمید چرا اینگونه احساس می‌کنید، چه چیزی ممکنِ این احساسات رو تحریک کنه، و از چه تکنیک‌هایی می‌تونید برای مدیریت احساسات‌تون استفاده کنید.
چطور با افراد دارای اختلال شخصیت پارانوئید رفتار کنیم؟
- اونها رو به حضور در جمع خانواده و فعالیت‌های اجتماعی تشویق کنیم
- از انزوای اونها جلوگیری کنیم
- هرگز اونها رو قضاوت نکنیم
- از حیوانات خانگی کمک بگیرید
درمان PPD
اختلال شخصیت پارانوئید به‌طور کلی با روان درمانی درمان میشه. با درمان مدام و حمایت مناسب، افراد مبتلا به این عارضه میتونن علائم خودشون رو مدیریت کنن و عملکرد موثری در زندگی داشته باشن. اما ممکنه به دنیال درمان خودشون نباشن، چون افراد مبتلا به ppd نسبت به دیگران سوء ظن دارند و فکر میکنن دیگران مشکل دارن.
معمولا درمان این افراد روی توسعه مهارت‌های مقابله‌ای متمرکز هست. درمانهای شناختی رفتاری CBT، در کمک به این افراد برای تنظیم الگوهای فکری تحرف شده و رفتارهای ناسازگار موثر هست. در طول دوره درمان، افراد یاد میگیرن چطور الگوهای مخرب و مزاحم رو که تاثیر منفی بر رفتارشون داره، شناسایی کنن و تغییر بدن. CBT کمک میکنه تا بتونن بهتر به دیگران اعتماد کنن. گروه روانشناسی زیما با مشاوران و روانشناسان حرفه‌ای برای درمان اختلال شخصیت پارانوئید در کنار شماست.
0 Comments