میسوفونیا چیه؟
میسوفونیا اختلالیه که در اون افراد واکنش‌های غیرعادی و منفی نسبت به صداهای معمولی انسان مثل جویدن یا تنفس دارن.
این که مردم گهگاه به صداهای روزمره حساس بشن غیرعادی نیست. صدای بهم زدن لب‌ها یا صدای کلیک خودکار، افراد مبتلا به میسوفونیا رو کلافه میکنه جوری که میخوان جیغ بزنن.
این واکنش‌های فیزیکی و عاطفی به صداهای بی آزار و روزمره شبیه واکنش «جنگ یا گریزِ» و میتونه منجر به احساس اضطراب، وحشت و خشم بشه.
علائم میسوفونیا
علامت اولیه میسوفونیا واکنش شدید در پاسخ به افراد دیگرِ که صداهای خاصی تولید می کنن. این واکنش ها ممکنِ شامل موارد زیر باشه:
- خشم
- اجتناب
- دلخوری
- انزجار
- پرخاشگری کلامی یا فیزیکی
به پاسخ شخص مبتلا به این محرک‌ها، خود‌مختار میگن. و اون رو با پاسخ جنگ یا گریز بدن مقایسه میکنند. پاسخ جنگ یا گریز، روش طبیعی بدن برای واکنش به موقعیتیِ که اون رو تهدید کننده میدونه. محققان معتقدن این پاسخ غیرارادیه.
برخی از مواردی که به عنوان بخشی از این پاسخ رخ میده:
- هورمون های آدرنالین و نوراپی نفرین ترشح میشن
- ضربان قلب و تعداد تنفس افزایش پیدا میکنه
- ماهیچه ها سفت میشن
- رگ های خونی منقبض میشن
- مردمک ها گشاد میشه
- هوشیاری و آگاهی افزایش داره
- افراد مبتلا به میسوفونیا افزایش فشار خون، ضربان قلب همچنین افزایش دمای بدن رو هم تجربه میکنن
افراد مبتلا به این بیماری مزمن اغلب احساس وحشت، خشم و اضطراب رو در پاسخ به صداهای تحریک کننده گزارش می کنند.
افراد مبتلا به میسوفونیا برای دوری از صداهای محرک ممکنه خودشون رو از نظر اجتماعی منزوی کنن یا مکانیسم‌های مقابله ای جالبی ابداع کنن. ممکنه از هدفون استفاده کنن یا صداهای دیگری تولید کنن تا صداهای تحریک کننده رو خفه کنن.
انواع صدابیزاری
گاهی اوقات میسوفونیا با وضعیت دیگه‌ای به نام هایپراکوزیس مقایسه میشه، خیلی از افراد مبتلا از وزوز گوش رنج میبرن. محرک‌های میسوفونیا معمولاً صداهای ملایم روزمره هستن، بسیاری‌شون شامل عملکردهای بدن میشن. به عنوان مثال موارد زیر محرک‌های رایج هستن:
- تنفس
- جویدن
- کلیک کردن
- لق زدن ظروف روی هم
- کشیدن قاشق روی ظروف
- پارس سگ ها
- قیچی ناخن
- برخورد ناخن
- صدای برخورد لب‌ها
- خس خس بینی
- سوت بینی
- هورت کشیدن
- عطسه کردن
- بو کردن
- خرخر کردن
- سوت زدن
- خمیازه
درمان میسوفونیا
هیچ درمان شناخته شده‌ای برای میسوفونیا وجود نداره. اما در دهه گذشته تحقیقات جدید زیادی در مورد این بیماری انجام گرفت. نتیجه‌ی مطالعات، روابطی بین میسوفونیا و سایر اختلالات مشخص کرد از جمله: شخصیت وسواسی-اجباری (OCD)، اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی ADHDو طیف اوتیسمASD مشخص کرد؛
با این حال، تحقیقات جدید نشان میدن که این فقط ویژگی‌های صوتی صداها نیست که منجر به واکنش‌های بد در مبتلایان به میسفونیا میشه. سایر روشهای حسی هم نقش دارن. نتایج حاکی از تأثیر قوی محرک‌های بینایی بود. در واقع باور فرد در مورد منبع صدا مهم هست.
در تحقیقات اخیر، محققان در حال بررسی این موضوع هستن که آیا تضعیف بصری پاسخ‌های میسوفونیا میتونه به نوعی مداخله تبدیل بشه؟ اگر باور در مورد منبع صدا بتونه واکنش فیزیکی و عاطفی فرد مبتلا رو نسبت به صدا تعدیل کنه، ممکنِ افراد بتونن واکنش‌های خودشون رو با تصور منابع جایگزین تنظیم کنن.
به عنوان مثال، فرض کنید فردی با صدای جویدن تحریک میشه. اگر فرد مبتلا به میسوفونیا صدای جویدن رو به عنوان صدای تولید شده توسط یک منبع غیر محرک (مثلاً کسی که یک تکه کاغذ رو پاره میکنه) تصور کنه، این تصویرسازی ممکنِ منجر به کاهش واکنش عاطفی و فیزیکی به صدا بشه و فرد به راحتی بتونه شرایط رو تحمل کنه.
روش‌هایی که برای کنترل میسوفونیا کمک کننده باشه:
- استفاده از گوشی‌های عایق صدا میتونه کمک کننده باشه.
- گوش دادن به موسیقی یا نویز سفید
- حواس خودتون رو با یک مانترا یا جمله تاکیدی آرام بخش پرت کنید.
- مودبانه از فردی که صدا رو تولید میکنه بخواید متوقفش کنه.
در حال حاضر تحقیقات روی روشهای درمانِ شناختی رفتاری و درمان تمرین با وزوز گوش کار میکنن.
گروه روانشناسی زیما با مدیریت دکتر فاطمه امیرآبادی همراه شماست.
0 Comments