خودآگاهی چیه؟ تعریف خودآگاهی
خودآگاهی توانایی ما برای توجه به افکار و احساسات و چگونگی تأثیر اونها بر رفتارهامونه. اگر خودآگاه باشی، میتونی در هر لحظه به آنچه انجام میدی و احساس می‌کنیی توجه کنی.
زمانی که خودآگاهی نداری، نمی‌تونی تشخیص بدی چه احساسی داری و چگونه اون رو در اعمال روزانه خودت نشون میدی. نمی‌تونی الگوهای رفتار و تفکرت رو ببینی. در نتیجه، تمایل داری احساسات منفی بیشتری رو تجربه کنی چون نمی‌دونی چطور انتخاب های خودت رو بهتر با چیزی که میخوای هماهنگ کنی.
نشانه‌های عدم خودآگاهی
واکنش عاطفیت با شرایط مطابقت نداره
تا به حال واکنش عاطفی شدیدی رو احساس کردی که نسبت به موقعیت پیش اومده زیاد باشه؟ مثلاً در مورد یک خبر تازه دچار یک فروپاشی عصبی بشی، یا از کاری که دوستتون انجام داده (یا نداده) عصبانی بشی.
اگر واکنش عاطفیت با موقعیت مطابقت نداره، به احتمال زیاد خودآگاهی Self-Awareness نداری. احساسات شدیدت توسط چیزی ریشه‌دارتر از رویدادهای کنونی ایجاد شده. به این فکر کن که علت اصلی چی میتونه باشه؟
اگر خودآگاهی نداشته باشی زمان دریافت بازخورد حالت تدافعی به خودت می‌گیری
این تمایل طبیعی ماست که وقتی بازخورد دریافت می‌کنیم، اون رو رد کنیم. ما میخوایم از غرورمون محافظت کنیم. و برای پذیرش اطلاعاتی که با ما در تضادِ مبارزه می‌کنیم. با این حال، در زیر همه اینها، ترس از آسیب پذیری وجود داره که باعث عدم خودآگاهی میشه.
موقع دریافت بازخورد سختِ که روی اطلاعات منفی تمرکز نکنیم. این موضوع به برخی از ترس‌های اولیه ما از تعلق نداشتن و به اندازه کافی خوب نبودن حمله میکنه. زمانی که مردم چیزی در مورد ما بهمون میگن که از قبل نمی‌دونستیم، حالت دفاعی می‌گیریم. این حالت تدافعی ممکن به شکل بهانه جویی، پرخاشگری منفعلانه یا تلاش برای کنترل دیگران ظاهر بشه.
عدم خودآگاهی باعث میشه الگوهای احساسی منفی رو تکرار کنی
تشخیص و کنترل احساسات فوق العاده پیچیدست. به این دلیل که برخی از اونها در عمیق‌ترین بخش‌های سیم کشی مغز ما ریشه دارن. از جایی که اونها بسیار ریشه‌دار هستن، اگر ندونیم چه چیزی باعث ایجاد اونها شده ، نمی‌تونیم کاری برای متوقف کردنشون انجام بدیم.
نشانه بارز کمبود خودآگاهی این که الگوهای عاطفی منفی رو تکرار میکنی. این الگوهای احساسی منفی در افراد مختلف متفاوت هست. بعضی دچار حملات اضطراب و وحشت میشن. بعضی دیگه فوق العاده تنها یا افسرده میشن.
هر چه بیشتر از خود آگاه باشی، احتمال بیشتری هست که بتونی این دو کار رو انجام بدی. ابتدا، متوجه خواهی شد که در یک الگوی عاطفی منفی قرار گرفتی. دوم، میتونی تشخیص بدی چه چیزی باعث این الگو شده و چه چیزی ممکنِ برای جلوگیری از آن به تغییر نیاز داشته باشه.
کارهایی که انجام میدی تا «احساس بهتری داشته باشی» در واقع احساس بهتری در تو ایجاد نمی‌کنه
همه ما وقتمون رو با سرگرمی ها و رفتارهایی پر می‌کنیم که قراری حالمون رو بهتر کنه. ممکن است خوردن یک لیوان قهوه در پایان یک روز طولانی باشه یا، استراحت ذهنی و گشتن در فضای مجازی باشه.
اگر خودآگاه باشی، از این اقدامات به عنوان وسیله‌ای برای مراقبت از خود، استفاده میکنی.اما، نشانه واضح عدم خودآگاهی زمانیِ که این رفتارها در واقع شما رو بهتر نمی‌کنه.
این فقدان خودآگاهی زمانی آشکارتر میشه که ما استرس مضاعف داریم. میخوایم احساسات منفیمون رو با حواس پرتی کمتر کنیم. مثل غرق کردن خودمون در کار! هر چیزی که سعی میکنی باهاش احساسات رو بیحس کنی (چه کار، الکل، تلویزیون و غیره)، فقط تو رو از مشکل اصلی که باید باهاش دست و پنجه نرم کنی دور میکنه. و در نهایت، به عدم خودآگاهیت اضافه میکنه.
راهی برای موفقیت مداوم پیدا نکردی
ممکن فکر کنی جسورانه است که فکر کنی باید بتونی به طور مداوم موفق باشی. به هر حال، زندگی غیرقابل پیش‌بینیه و موانع زیادی سر راه ما قرار میده. اما نحوه برخورد با این موانع و مانور به سمت موفقیت میتونه ثابت باشه.
اگر مرتباً با چالش‌های یکسانی مواجه میشی و در رسیدن به موفقیت شکست می‌خوری، احتمالاً خودآگاهی نداری.
خودآگاهی به‌طور جادویی چالش ها رو از بین نمیبره. اما، به شما کمک میکنه خودت رو به خوبی درک کنی و بدونی چه کاری میتونی انجام بدی. نقاط قوت و ضعفت رو شناسایی کنی. سپس، محیط‌ها و موقعیت‌هایی ایجاد کنی که نقاط قوتت رو برجسته کنه و تاثیر ضعف‌هات رو کاهش بده.
مرتباً از تصمیمات روزمره زندگیت پشیمون میشی
تا حالا خریدی کردی که پشیمون شدی؟ یا شاید چیزی گفتی که آرزو میکنی میتونستی حرفتو پس بگیری؟ ما همه انسانیم، ممکنه اشتباهات زیادی انجام بدیم. اما، در حالی که نمی‌تونیم کامل باشیم، نباید به‌طور مداوم در زندگی روزمره احساس پشیمانی کنیم.
اگر مرتباً از تصمیماتی که گرفتی پشیمون میشی، به احتمال زیاد خودآگاهی نداری.
ما از طریق اشتباهاتمون یاد می گیریم. اگر از روی هوس چیزی بخرم و سه روز بعد پشیمون بشم، متوجه میشم این بهترین تصمیم نبوده. شاید چندین بار از یک الگوی مشابه پیروی کنم قبل از اینکه بفهمم این چیزی نیست که باید انجام بدم، اگر من همچنان همون چرخه خرید و پشیمونی رو تکرار میکنم، واضحه که هیچ درسی درباره خودم نمی‌آموزم.
این چرخه عمل و پشیمونی میتونه به شکل‌های مختلفی خودش رو نشون بده. مثلِ یک انتخاب ناسالم، یک واکنش ضعیف یا تلاشی ناموفق برای تغییر باشه. هر چه که باشه، با بهبود خودآگاهی، میتونی این چرخه رو متوقف کنی.
پکیج از پیله تا پروانه روانشناسی زیما ” مدرس دکتر فاطمه امیرآبادی” و مشاوره فردی زیما میتونه در مسیر خودآگاهی بهتون کمک کنه.
0 Comments