همه ما گاهی از شکست و نرسیدن به هدفهامون ترس داشتیم. اما اگه طرحواره شکست داشته باشی، انتظار فراگیر و مداوم از شکست، پست‌تر و پایین بودن نسبت به دیگران، یا باور اینکه همیشه در هر تلاشی شکست می‌خوری رو تجربه میکنی.
- اگه احساس میکنی با وجود اینکه تلاش کردی به اندازه سایرین موفق نیستی
- گاهی اوقات با معطل کردن و درس نخواندن برای امتحان یا از دست دادن مهلت کاریت خرابکاری میکنی
- اگه در مورد موفقیت احساس بی کفایتی میکنی
- از اینکه خیلی از چیزهایی که امتحان کردی نتیجه نداده احساس خستگی میکنی
- دیگران رو تواناتر و توانمندتر از خودت میبینی و این موضوع تو رو از تلاش جدید منع میکنه
- آیا دیگران رو باهوش‌تر از خودت میبینی
- موقع مواجهه با چالشی که ممکنه روی دستاوردهای نو تاثیر داشته باشه، دچار اضطراب میشی و این قضیه تو رو از ادامه اون کار باز میداره؟
ممکنه طرحواره شکست داشته باشی! در این مقاله با روانشناسی زیما همراه شو تا در مورد طرحواره شکست اطلاعات بیشتری به دست بیاری.
تله‌ی شکست چیه؟
طرحواره شکست یعنی احساس بی‌کفایتی یا حقارت موقع مقایسه خودت با دیگران. احساس حماقت و ناتوانی، در رسیدن به چیزهایی که دیگران میتونن به دستش بیارن. عدم اعتماد‌به‌نفس و تمایل به تعویق انداختن کارهایی که باید انجام بشن.
با این طرحواره احتمالاً یک منتقد درونی قوی داری! صدایی تو سرت هست که دائماً تو رو مورد ضرب و شتم قرار میده و احساس عمیق از خود بیزاری بهت میده.
طرحواره شکست فضایی عمیقاً نگران کنندس که احساس میکنی ناکافی یا بی کفایت هستی.
طرحواره شکست یا Failure Schema چطور به وجود میاد؟
زمانی که والدین یا افرادی که تو زندگی‌مون داریم تلاش‌های ما رو مسخره و بی‌ارزش میکنن یا ما رو مورد انتقاد شدید قرار میدن میتونه باعث بشه تله‌ی شکست در ما فعال بشه. اگر بارها و بارها بهمون بگن که خوب نیستیم، کاری که انجام میدیم به اندازه کافی خوب نیست، اون پیام‌ها رو در اعماق مغز و ناخودآگاه‌مون درونی می‌کنیم و شبیه یک مسیر پس‌زمینه وارد زندگی ما میشن.
اگه مادر، پدرت یا هر دو بسیار موفق بودن. تو فکر کردی که هرگز نمیتونی استانداردهای بالای اونها رو برآورده کنی. به همین دلیل تلاش نکردی.
اگه کودکی آزاردهنده یا غفلت‌آمیزی داشتیم، اگه بخش زیادی از دوران کودکی‌مون در حالت «جنگ یا فرار» سپری کردیم میتونه این طرحوار رو فعال کنه.
ممکنه تو مدرسه یا ورزش به خوبی بچه های دیگه نبودی. شاید در یادگیری ناتوان بودی، کمبود توجه یا اختلال هماهنگی داشتی. بنابراین ممکن تلاش برای دوری از احساس تحقیر تو رو از تلاش بازداشته.
شاید تو به یک کشور دیگه رفتی. خانواده شما مهاجر بودن یا به مکان دیگری نقل مکان کردن. و اونها از خانواده‌های همکلاسیهات تحصیلات کتری داشتن یا فقیرتر بودن. و تو نسبت به دوستانت احساس ناراحتی میکردی و معتقد بودی که هرگز نمیتونی باهاشون برابری کنی.
طرحواره، خویشتن‌داری ناکافی و طرحواره خود‌کنترلی میتونه دلیل دیگه‌ای برای ایجاد این طرحواره باشه. ناتوانی در تحمل ناامیدی یا به تأخیر انداختن رضایت ما رو از موندن در کارها به اندازه کافی باز میداره و اجازه نمیده بتونیم موفقیت‌ها و دستاوردها رو تجربه کنیم. به عنوان یک کودک، والدین شما محدودیت هایی رو که نیاز داشتی تعیین نکردن. تو نظم و انضباط و مسئولیت‌پذیری رو یاد نگرفتی.
درمان طرحواره شکست چطوریه؟
این طرح واره، هسته اصلی بسیاری از رفتارهای اعتیاد آوره، چون آدمها به مواد خاصی برای سرکوب یا بی حس کردن احساسات دردناکی که طرحواره در اونها ایجاد میکنه، رو میارن. با کمک مشاوران و روانشناسان زیما میتونین راه حل‌های مناسبی برای درمان این طرحواره و بالا بردن کیفیت و رضایت از زندگی با از بین بردن تله‌ی شکست تجربه کنین.
- اولین هدف اینه که با کمک به ایجاد مهارت‌ها و اعتماد به نفس، سطح موفقیت خودت رو افزایش بدی.
- هدف دوم اینه که بهت کمک کنن تا در صورت موفقیت در حد پتانسیل خودت به ارزش سطح موفقیتت پی ببری و گروه همسالان خودت رو واقع بینانه ارزیابی کنی.
- هدف سوم اینه بهت کمک کنن تا مرزهای غیرقابل برگشت توانایی‌های خودت رو بپذیری و احساس کنی که همه به عنوان یک انسان برای تو ارزش قائل هستن.
در نهایت، میشه گفت که احساس شکست ممکن با طرح‌واره‌های دیگه مانند خود انضباطی ناکافی، شرم و نقص، محرومیت هیجانی همراه باشه. این طرحواره زیربنای شکستت رو شناسایی کرده و روی آن با شما کار خواهند کرد. اگر هم مایل هستی در مورد طرحواره ها بیشتر بدونی، روی اسم هر طرحواره کلیک کن تا مطالب مرتبطش رو بخونی.
0 Comments