طرحواره‌های ناسازگار اولیه و علل آن

طرحواره‌های ناسازگار اولیه با کارها و رفتاری که خانواده‌ یا بچه های دیگه با ما انجام دادن شروع شد و به نوعی به ما آسیب رسوند. ممکنه رها شده باشیم ، مورد انتقاد قرار گرفته باشیم ، بیش از حد مورد حمایت قرار گرفته باشیم، مورد آزار عاطفی یا فیزیکی بوده باشیم ، طرد یا محروم شده باشیم. در نتیجه ی این اتفاقات طرحواره‌ها توسعه پیدا کردن و نحوه نگرش ما به خودمون، دیگران و جهان روشکل دادن.

طرحواره‌های ناسازگار اولیه

طرحواره‌های ناسازگار ممکنه از تجربیات اولیه کودکی ناشی بشن :

 کودکی که نیازهای اصلیش برآورده نشده. یا نیازهای عاطفی اصلی مثل ایمنی و عشق، پرورش و توجه؛ پذیرش و ستایش؛ همدلی و درک؛ استقلال؛ محدودیت های واقع بینانه؛ اعتبارسنجی احساسات و نیازها ؛ سرگرمی، بازی و …

کودکانی که توسط والدینی بسیار سلطه گر، سختگیر و بد سرپرست یا شدیداً انتقادگر آسیب دیدن و صدای منفی یکی از والدین رو درونی کردن .

ممکنه طرحواره‌های ناسازگار و تله ها به این دلیل به وجود بیان که والدین دایماً از روشهای تنبیهی و انتقادی در تربیت کودک استفاده کردن. یا خواسته های بیش از حد از کودک داشتن – یا اینکه کودک ببینه پدر و مادرش این کار را با خودشون میکنن . وقتی که بچه ها صدای تنبیهی، انتقادی یا درخواستی والدینشون رو درونی میکنن ، کودک با این طرحواره ها تبدیل به یک بزرگسال میشه.

حتی ممکنه فرزندی که چیزهای خوبی از خانواده دریافت کرده کودکی که بیش از حد مورد حمایت قرار گرفته ، بیش از حد مورد توجه قرار گرفته یا بیش از حد بهش آزادی و استقلال داده شده باشه ، بدون اینکه براش محدودیتی تعیین بشه  هم دچار این تله ها بشه .

طرحواره ها برای زنده موندن می جنگن . ما دیدگاهمونو نسبت به رویدادهای زندگی تحریف می کنیم تا اعتبار طرحواره هامونو حفظ کنیم. طرحواره ها ممکنه تا زمان مناسب غیر فعال بمونن . تله ها مثل سونامین و تا وقتی که زمین لرزه ای ایجاد نشده تا طرح واره شما رو تحریک کنه ، خاموش میمونن ولی وقتی که این لرزه ها شروع بشن شما به شیوه ای نامناسب توی اون موقعیت رفتار می کنین .

حالا که مفهوم طرحواره و دلیل شکل گیری تله ها رو متوجه شدین با ما همرا بشید تا در این سری از مقالات روانشناسی زیما با تک تک این طرحواره ها به صورت جداگانه آشنا بشیم و راهی برای التیام زخمهای عمیقی که ناخواسته به روحمون وارد شده پیدا کنیم . طرحواره اولی که باهاش آشنا میشیم تله رها شدگیه .

تله رها شدگی

همه ما ممکنه گاهی به این فکر کنیم که شریک ،یار، همسر ، خانوادمون ممکنه ما را ترک کنن ، ممکنه عزیزانمون رو در یک حادثه غم انگیز از دست بدیم ، یا اینکه فکر کنیم دوستی ها پایدار نیستن ، میان و میرن.

  اگر طرحواره رها شدگی داشته باشید این ترسها فراگیرتر و پایدارتر هستن.

ممکنه ناخودآگاه توقع داشته باشیم که همه کسانی که دوست داریم در نهایت مارو ترک کنن یا از ما گرفته بشن . یا اینکه حتی اگر از نظر فیزیکی حضور دارن ، از نظر عاطفی در دسترس نباشن.

وقتی تله رها شدگی در روان شما فعاله برای افرادی که دوستشون دارید سخت میجنگین، چون نمی خواید از دستشون بدید . چه نیاز به زمان بیشتری در کار هم داشته باشین یا نه; نمیخواین اونها از شما دور بشن یا فاصله بگیرن، و همین به اصطلاح مثل کنه چسبیدن ها باعث میشه آدمها خود به خود دور بشن و با اولین نشانه های کوچیک طرد بشدن ، حس خشم در شما ایجاد میشه . نیاز واقعی که پشت این طرحواره پنهون شده اینه که احساس می کنیم دلبستگی های عاطفی ما قابل اعتماد و مطمئن هستن و حس میکنیم از دست دادن افراد نزدیک به ما برامون غیر قابل تحمله .

طرحواره رهاشدگی

اگر میخواین بدونین که طرحواره رهاشدگی دارید یا نه به این سوالات جواب بدین :

آیا اکثر مواقع نگران از دست دادن شریک زندگی، فرزندان یا افراد نزدیکتون هستین؟

آیا اضطراب را تجربه می کنین یا دچار عصبانیت یا حسادت میشید وقتی که همسر- پارتنر یا شریک عاطفیتون  :

 وقتش رو با دوستان یا همکارانش می گذرونه ؟

 با غریبه ها یا افرادی که در گذشته با اونها در ارتباط بوده صحبت می کنه یا پیام میده؟

 بدون شما به تعطیلات یا سفرهای کاری میره؟

 دیرتر از حد انتظارتون به خونه میاد؟

 یا وقتی در مورد جذابیت یک دوست یا غریبه نظری میده ؟

آیا نگرانید که روابط نزدیکتون ممکنه هر زمانی به پایان برسن ؟

نگران این هستین که افراد غیرقابل اعتمادن و ممکنه به دلخواه از رابطه خارج بشن؟

اگر به اکثر این سوالات پاسخ منفی دادید ، بعیده که تله رها شدگی داشته باشید. اگر اکثر پاسخ های شما مثبته و فکر می‌کنید طرح واره رها شدگی در مورد شما صدق می‌کنه، به نشانه های اون در زندگیتون توجه کنید . شناخت ، گام اول و کلید تغییر الگوهایی مخرب زندگی شماست .گام دوم جایگزین کردن این الگوهای مخرب با الگوهای سالمه . مشاورین و روانشناسان گروه زیما میتونن در شناخت طرحواره های شخصیتون به کمک شما بیان . طرحواره‌های ناسازگار مثل عینکی عمل میکنن که شما از پشت شیشه های اون دنیا رو تماشا میکنین. شاید وقت اون رسیده این عینک های ناکارامد رو دور بندازید و با دیدی شفاف و روشن دنیا رو ببینید.